psychologia inwestowania

Rynki nieruchomości charakteryzują się niemal identyczną zmiennością cen, co giełda. Ceny gruntów rolnych, a także nieruchomości komercyjnych, podobnie jak domów i mieszkań, przechodzą co i raz przez potężne bańki, zupełnie jakby ludzie nie wyciągali żadnych wniosków z poprzedniej takiej sytuacji. Postaramy się w tym artykule wykazać, że takie wydarzenia, w szczególności ostatnia olbrzymia bańka cen domów na początku XXI wieku, napędzane są tymi samymi zjawiskami wynikającymi ze zwierzęcych instynktów, których działanie mieliśmy okazję dostrzec w innych dziedzinach gospodarki. Różne aspekty owych opisanych w naszej książce zwierzęcych instynktów, takie jak nastroje, zaufanie, korupcja, iluzja wartości pieniędzy i przekazywane historie, odgrywają istotną rolę w funkcjonowaniu także rynku nieruchomości.

Iluzoryczna wiedza

Skąd się bierze nadmierna pewność siebie? Po części jest to efekt iluzji wiedzy. Jest to ściśle związane z ludzką tendencją do utwierdzania się w przekonaniu o słuszności swoich przewidywań na podstawie coraz większej ilości gromadzonych informacji. Mówiąc prościej, wydaje się nam, że rosnąca ilość informacji pogłębia naszą wiedzę w jakiejś materii i udoskonala podejmowane przez nas na tej podstawie decyzje.

Ludzie bywają zbyt pewni siebie. Naukowcy dowiedli, że nadmierna pewność siebie przejawia się głównie w przecenianiu swojej wiedzy, złym ocenianiu ryzyka i swoich możliwości kontrolowania zdarzeń. Czy nadmierna pewność siebie ma wpływ na decyzje inwestycyjne? Budowanie portfela inwestycyjnego nie jest proste. To dokładnie taki typ zadania, w którym szczególnie uwidacznia się nadmierna pewność siebie.

Wyobraźmy sobie dwóch ludzi pracujących na podobnych stanowiskach w dwóch różnych firmach, z których każdy zarobił w ciągu ostatniego roku 55.000 zł. Pierwszy z nich otrzymał tę kwotę w formie 12 regularnych miesięcznych pensji. Drugi otrzymał 50.000 zł w formie 12 regularnych pensji oraz jednorazowej premii wysokości 5.000 zł. Przyjmując założenie, że obaj ci ludzie mają ten sam poziom wydatków należałoby się spodziewać, że ich dodatkowe oszczędności będą na zbliżonym poziomie. Najprawdopodobniej jednak tak nie będzie i człowiek, który otrzymał od swojego pracodawcy mniejszą pensję oraz jednorazową premię zaoszczędzi znacznie więcej środków.

fot. SWPS

Z dumą informujemy, że profesor Tomasz Zaleśkiewicz z wrocławskiego wydziału Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej został wybrany na sekretarza w International Association for Research in Economic Psychology. IAREP to największa na świecie organizacja naukowa zrzeszająca badaczy zajmujących się psychologią ekonomiczną.